شعر گفتن روی لبه تیغ!
تاریخ انتشار: ۲۳ بهمن ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۹۷۳۲۴۶۹
اسماعیل الله‌دادی می‌گوید: شعر گفتن برای نوجوانان بر لبه تیغ راه رفتن است؛ از یک طرف وارد فضای کودکانه می شوید که نوجوان‌ها از آن بیزارند و توقع دارند به عنوان یک انسان که از یک آگاهی و بلوغ برخوردار است و از جهان کودکی فاصله گرفته به او بها دهند و از طرف دیگر شاعر مفاهیمی را دست‌مایه قرار می‌دهد که در تجربه زیستی نوجوان نیست.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
این شاعر که با کتاب «بعضی از پرنده‌ها شاعرند» به عنوان برگزیده جشنواره شعر فجر معرفی شد، در گفت‌وگو با ایسنا درباره این مجموعه شعر که در نشر گویا منتشر شده است، گفت: نشر گویا طرحی با عنوان «شعر شباب» داشت؛ در این طرح ناشر به شاعران نوجوان گفته بود شعرهایی را که از سطح نوجوان بالاتر و بین نوجوان و جوان است، به انتخاب خود برای نشر در اختیار ناشر بگذارید. من هم سروده‌های تازه‌ام را «بعضی پرنده‌های شاعرند» در اختیار این نشر گذاشتم و شعرهایم در طرح شباب منتشر شد.
او افزود: شعرهای این مجموعه قالب‌های متنوعی دارند؛ سنتی، نیمایی و شعر سپید در مضامین مختلف. البته عموما شعرها کوتاه هستند. تلاش کرده‌ام نگاه متفاوتی به هستی، پدیده‌ها و مفاهیم انسانی را در اختیار نوجوانان بگذارم و آنها را دعوت کنم تا از زاویه‌ای متفاوت به پدیده‌ها، اشیاء و موضوعات پیرامون خود نگاه کنند.
الله‌دادی درباره اینکه برخی می‌گویند شعر نوجوان کمتر منتشر می‌شود و یا شاعران کمتر به این مقطع می‌پردازند، گفت: شعر نوجوان و شاعر شعر نوجوان داریم اما مشکل‌مان با نشرهاست؛ ناشران رغبتی به انتشار شعرهای نوجوان ندارند زیرا نوجوانی مقطع گذرایی است. نوجوانی مقطع حساسی است زیرا بچه‌ها تازه از کودکی کنده شده و احساس می‌کنند بزرگ شده‌اند و می‌خواهند کارهای آدم بزرگ‌ها را انجام دهند و رفتار بزرگسالانه‌ای دارند.
او با تأکید بر اینکه ناشران رغبتی به انتشار شعر نوجوان ندارند، گفت: اگر با شاعران نوجوان‌سرا صحبت کنید متفق‌القول می‌گویند ناشران علاقه‌ای به انتشار شعر نوجوان ندارند و تعداد ناشران در این زمینه کم است. خب این موضوع طبیعی است زیرا بحث فروش برای ناشران مهم است و قرار است سرمایه‌گذاری کنند. ناشران با خود می‌گویند نوجوانان رغبت و تمایلی به خوانش شعر ندارند. ما شاعران خوبی داریم که درباره نوجوانان شعر می‌گویند، مخاطب هم داریم اما تعداد ناشران کم است، مجلات نیز یا تعطیل شده‌اند یا تعدادشان کم است و شعرهای شاعران جایی منتشر نمی‌شود. از آنجایی که با نوجوانان ارتباط دارم، می‌بینم به شعر علاقه دارند، اگر بستر انتشار شعر و توزیع کتاب‌ها خوب باشد، نوجوانان به شعر دسترسی پیدا می‌کنند. باید همتی پیدا شود نا ناشران سراغ انتشار شعرهای نوجوان بروند.
الله‌دادی درباره ارزیابی‌اش از شعر نوجوان نیز گفت: احساس می‌کنم شاعران نوجوان‌سرا، کمی مخاطبان نوجوان را دست کم می‌گیرند؛ برخی از شعرهای نوجوان فضا و فرم کودکانه‌ای دارند. باید بپذیریم بچه‌ها و نوجوانان امروز با نوجوانان ۱۰ سال پیش فرق دارند، جهان‌بینی‌شان فرق کرده، دارند بمباران اطلاعاتی می‌شوند، خیلی به‌روز هستند و دغدغه‌های متفاوتی دارند و شاعران باید کمی بزرگسالانه نسبت به این مقطع بپردازند و به دغدغه‌های بچه‌های امروز توجه داشته باشند. من شاعر از مقطع نوجوانی فاصله زیادی گرفته‌ام و اگر بخواهم شعر نوجوان بگویم باید نوجوانی خودم را فراموش کنم و حشر و نشر بیشتری با نوجوانان داشته باشم، از نزدیک با آنها مراوده داشته باشم و بی‌پرده پای حرف‌شان بنشینم و ببینم به چه چیزی فکر می‌کنند، چه دغدغه‌هایی دارند و چه چیزی برای‌شان مهم است و چه‌چیزی خوشحال یا ناراحت‌شان می‌کند تا بتوانم مجموعه‌ای از احساسات و عواطف را در شعرهایم برای مخاطبان به نمایش گذارم.
او درباره آسیب‌ها و تهدیدات شعر نوجوان هم توضیح داد: به نظرم دو مسئله وجود دارد، برخی نوجوان را سطح پایین می‌گیرند و فضاها، فرم‌ها و مفاهیم شعرشان کودکانه است، یکسری هم از آن طرف بام می‌افتند و شعرشان خیلی بزرگسالانه است و در شعرهایشان به مفاهیم و تصاویری برمی‌خوریم که در حیطه زیستی نوجوان نیست. شعر گفتن برای نوجوانان بر لبه تیغ راه رفتن است؛ از یک طرف وارد فضای کودکانه می شوید که نوجوان‌ها از آن بیزارند و توقع دارند به عنوان یک انسان که از یک آگاهی و بلوغ برخوردار است و از جهان کودکی فاصله گرفته به او بها دهند و از طرف دیگر شاعر مفاهیمی را دست‌مایه قرار می‌دهد که در تجربه زیستی نوجوان نیست، اگر شاعری بتواند این حد را رعایت کند و از این لبه تیغ به سلامت عبور کند و وارد این دو فضا نشود، به نظرم می‌شود شعرهای خوبی سرود و با بچه‌ها ارتباط برقرار کرد.
این شاعر با طرح این سوال که چه تفاوتی بین شاعران و نویسندگان غربی با شاعران و نویسندگان ایرانی وجود دارد، اظهار کرد: احساس می‌کنم نویسنده‌های دیگر کشورها با مخاطبان‌شان ارتباط دارند، مثلا به صورت حضوری در جمع بچه‌ها حاضر می‌شوند و دست‌نوشته‌های بچه‌ها را می‌خوانند و انعکاش آثارشان را به وضوح در بچه‌ها می‌بینند اما شاید این اتفاق برای نویسندگان و شاعران ما زیاد نیفتد. گاه احساس می‌کنم شاعر در گوشه‌ای نشسته و شعر را برای مخاطبی می‌گوید که با دغدغه‌هایش آشنا نیست. این را به وضوح دیده‌ام نویسندگان و شاعرانی که با مخاطبان خود بیشتر ارتباط دارند، مورد اقبال بیشتری قرار می‌گیرند.
الله‌دادی درباره انتقادی که درباره راه پیدا نکردن آثار شاعران و نویسندگان به مدارس وجود دارد، گفت: اگر نظام آموزشی ما اهمیت بیشتری به زنگ کتابخوانی و بحث مطالعه بدهد، اتفاقات خوبی برای کتاب‌ها می‌افتد. من به کتابخانه‌های کودک و نوجوان در مدارس سر می‌زنم و به ندرت در کتابخانه‌های مدارس، کتاب‌های شعر و داستان نویسنده‌ها و شاعران هم‌نسل خودمان را می‌بینم، در کتاب‌های درسی هم کمتر حضور دارند. اگر می‌خواهیم شعر و داستان کودک و نوجوان رونق پیدا کند و گسترش یابد، باید فکر اساسی شود؛ مثلا زنگ کتابخوانی و مطالعه در برنامه‌های درسی دانش‌آموزان گذاشته شود و اگر این اتفاق بیفتد خواه ناخواه علاقه‌مندی به ادبیات پیدا می‌شود، شعر نوجوان منتشر می‌شود و رونق پیدا می‌کند. خانواده‌ها دغدغه معشیت دارند و به فکر تهیه خوراک فکری بچه‌ها نیستند. در اینجا نقش آموزش و پرورش پررنگ‌تر می‌شود. آموزش و پرورش فکر اساسی برای ترویج مطالعه و کتابخوانی داشته باشد آن هم نه به صورت نمادین و گزارش کار بلکه باید اتفاق جدی‌ای بیفتد و مطالعه به صورت درس و کار هفتگی نهادینه شود. اگر این اتفاق بیفتد در آینده بزرگسالانی فهیم و آگاه خواهیم داشت که خود و هستی را خوب می‌شناسند.
انتهای پیام
منبع: ایسنا
کلیدواژه: شعر نوجوان جشنواره های فجر 1402 جشنواره های فجر 1402 جشنواره فیلم فجر 1402 سی و نهمین جشنواره بین المللی موسیقی فجر شعر نوجوان انتشار شعر الله دادی لبه تیغ کتاب ها بچه ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.isna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایسنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۹۷۳۲۴۶۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
«شیخ اجلّ» یکی از چهار عنصر ادبی ایران است
آیین اختتامیه هفته بزرگداشت «سعدی شیرازی» روز پنجشنبه ششم اردیبهشت ماه ۱۴۰۳ در تالار اجتماعات شهید مطهری انجمن آثار و مفاخر فرهنگی برگزارشد. در این مراسم حسن انوری مصحح گلستان سعدی و عضو پیوسته فرهنگستان زبان و ادب فارسی، محمود شالویی رئیس انجمن آثار و مفاخر فرهنگی، بلرام شکلا ریاست مرکز سفارت هند در جمهوری اسلامی ایران و جمعی از ادیبان و دوست‌داران زبان و ادب فارسی حضور داشتند.
رئیس انجمن آثار و مفاخر فرهنگی با تاکید بر اینکه سعدی از بزرگترین و شاخص‌ترین ادیبان جهان به شمار می‌آید، در این باره توضیح داد: شعر سعدی با وسعت اطلاعات او در حوزه‌های مختلف به خصوص تجربیات او در امر گردشگری از او شخصیت خاصی ساخته بود، شعر سعدی در موضوعات مختلف سروده شده است، کمتر موضوعی می‌توان پیدا کرد که سعدی درباره آن سخن نگفته باشد.
محمود شالویی با بیان اینکه سعدی آثار مهم زمان خود را هم مورد بررسی قرار داده است، ادامه داد: ابوالحسن سَریّ بن المُغَلَّسی السَقَطی معروف به سری سقطی یکی از عرفای بزرگ جهان اسلام است که یکی از اتفاق‌های زندگی او در کتاب تذکرة الاولیای عطار نیشابوری هم ذکر شده است.
وی افزود: سعدی با بغداد و مردم آنجا آشنایی کامل دارد، زیرا ۵۰ سال در شهر بغداد زندگی کرده است. سقطی در بازار بغداد مغازه داشت. یک روز خبردادند که بازار بغداد گرفتار شعله و آتش شده است. سقطی پرسید آیا دکان من هم دچار آتش شد؟ گفتند نه دکان تو آسیب ندید و سقطی گفت «الحمدلله» و ۳۰ سال برای این لفظ استغفار کرد. زیرا او فقط به خود اندیشیده بود و به دیگران که زندگی خود را از دست داده بودند، اهمیت نداده بود.
شالویی با تاکید بر اینکه جشنواره‌ها و توجه به بزرگان در دوره جدید در مدت زمان یک هفته تا ۱۰ روز انجام می‌شود، ادامه داد: آغاز برنامه‌های سعدی در روز جمعه ۳۰ فروردین در آرامگاه سعدی بوده است، تا امروز که اختتامیه آن برگزار می‌شود. به کوشش انجمن آثار و مفاخر فرهنگی از اول اردیبهشت ماه جاری مصادف با روز بزرگداشت سعدی، به مدت یک هفته، رویداد‌های مختلف و متنوعی با همکاری اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی و مجموعه سعدیه شیراز، دانشگاه علامه طباطبائی (ره)، موسسه فرهنگی اکو و سفارت هندوستان در ایران، در پاسداشت مقام فرهنگی، ادبی و حکمی این شاعر بلندآوازه ایرانی برگزار شده است.
مصحح گلستان سعدی که نسخه‌های متعدد سعدی را مورد بررسی قرار داده نیز در این آئین در این باره توضیح داد: در بررسی نسخه‌های خطی که در اختیار غلامحسین یوسفی بود و خانواده ایشان به دست من رساندند، بخش بزرگی از تحقیقاتم را انجام دادم.
به گفته حسن انوری، فارسی، انگلیسی، یونانی و ایتالیایی را می‌توان بزرگترین چهار زبان آن زمان دانست، هرچند امروزه کارکرد قبلی را ندارند، اما هنوز هم جز چهارزبان اصلی بشر هستند.
ریاست مرکز سفارت هند در جمهوری اسلامی ایران نیز با بیان اینکه هندوستان یکی از مهد‌های زبان فارسی بوده است، ادامه داد: فارسی در هندوستان ۷۰۰ سال زبان رسمی بود. در این میان سعدی مطرح‌ترین شاعر در هندوستان بود. هنوز هم بسیاری یادگیری زبان فارسی را با استفاده از گلستان و بوستان سعدی شروع می‌کنند.
بلرام شکلا با اشاره به کتاب یکی از نویسندگان بزرگ هندوستان، گفت: او در کتابش از سعدی با عنوان «مهاتما شیخ سعدی» نام می‌برد. مهاتما صفتی به معنی بزرگ است که معمولا همراه گاندی نوشته می‌شود.
وی ادامه داد: برخی می‌گویند سعدی به هندوستان سفر نکرده است، در حالی که در بوستان حکایتی داریم که سعدی در هندوستان به عنوان برهمن بخشی از زندگی را گذرانده است و درباره گجرات، شمشیر و فلفل هند سخنانی بیان کرده است.
شکلا با اشاره به اهمیت شاعران برای ایرانیان، بیان کرد: به عنوان یک خارجی وقتی به ایران می‌آیم و می‌بینم که چقدر به شاعران خود احترام می‌گذارند، شگفت زده می‌شودم. ایرانیان همیشه بهانه‌ای می‌آورند تا به یاد شاعران باشند، خیابان و مترو را به نام شاعران نامگذاری می‌کنند و برنامه‌هایی درباره شاعران برگزار می‌کنند. ما باید این اقدامات ایرانیان درباره شاعران را یاد بگیریم. این دلیل بزرگی برای دوست داشتن ایران است.
بلرام شکلا ریاست مرکز سفارت هند در جمهوری اسلامی ایران
در پایان این مراسم از حسن انوری و همسر غلامحسین یوسفی قدردانی شد.
خودکشی از رزیدنتها به پزشکان رسیده؛ چرا دکتر سمیرا آلسعیدی خودکشی کرد؟/ «خودکشی پزشکان بهمثابه یک انتحار اجتماعی است»